Wees eerlijk over de opnameomstandigheid, aldus de auteurs. Deze scholekster werd geportretteerd tijdens het ringen.


Artistiek portret van een lijmspuiter. Gefotografeerd met twee flitsers, waarvan één voorzien van een kleurenfilter.

De opmerkzame sperwer laat zich niet zomaar besluipen. Een schuilhut gemaakt van natuurlijke materialen bood hier soelaas.

Kunstzinnige plaat van een salamander op vrijersvoeten. Vlammen symboliseren passie (weerkaatsing van straatverlichting).

Natuurfotografie

Algemene tips voor natuurfotografie aan de hand van het Handboek natuurfotografie voor de moderne natuurfotograaf, door Bart Siebelink en Edo van Uchelen, landschapsfotografie.

Natuurfotografie 2.0

Jagersoutfit, kilo's tele-glas, een zelfgefabriceerde schuilhut en engelengeduld. Dit stereotype natuurfotograaf klopt niet meer. De natuur palmt momenteel een nieuwe generatie hobbyisten in. Voor hen schreven Bart Siebelink en Edo van Uchelen een boek. Zonder leeuwen en beren.
 

Handboek natuurfotografie

Een nieuw boek over natuurfotografie schopt het niet zomaar tot voorpaginanieuws. Meters boeken verschenen reeds in dezelfde categorie. Velen daarvan met de weinig verhullende en onoriginele titel 'Natuurfotografie'. Toch menen Siebelink en Van Uchelen dat er nog wel een extra boek op het schap past. Automatisch dringt de vraag zich op wat het werk aan de reeks bestaande boeken toevoegt.

Natuurfoto hobby

Volgens het Centrum voor Natuurgrafie -de opdrachtgever van het nieuwe boek- doen maar liefst 400.000 mensen hobbymatig aan natuurfotografie. Nou liggen al die personen niet dagelijks in de schuilhut. Het toont desalniettemin aan dat natuurfotografie tegenwoordig toegankelijk is voor een breed publiek. Dat vraagt om een dito fotoboek, zo redeneren de schrijvers.

Van onderwerp naar beeld

Parallel aan de groeiende doelgroep herkennen de auteurs nog een trend die momenteel gaande is: 'binnen de natuurfotografie is de aandacht zich nog volop aan het verschuiven van het onderwerp naar het beeld'. Klassieke natuurfotografie richt zich vooral op vastleggen. Niet dat de natuurfoto-oude-stijl altijd een dorre registratie is. Topfotografen met schitterende natuurplaten zijn er altijd geweest.

Zeldzame soort of mooie foto

Maar 'een zeldzame soort is nog niet hetzelfde als een mooie foto en een beeldvullend dier niet per definitie boeiend'. En dat lijkt de nieuwe generatie natuurfotografen goed door te hebben. Daarom heeft 'Handboek Natuurfotografie' oog voor het complete plaatje. Niet alleen het benaderen van een schuw zoogdier, maar ook de kijklijnen, compositie en nabewerking. Een natuurfoto mag tegenwoordig ook artistiek zijn.

Techniek en uitrusting

De eerste hoofdstukken onderwijzen de (beginnend) natuurfotograaf over techniek en uitrusting. In heldere bewoordingen zetten de auteurs de zin en onzin van apparatuur en accessoires uiteen. Dan is het tijd voor het echte werk. Want mooie natuurplaten zijn niet enkel het gevolg van veel toestelkennis. 'Er komt letterlijk meer bij kijken', aldus de schrijvers. Dan blijkt dat kijken niet hetzelfde is als zien.

Contrast en licht

Een goede natuurfotograaf leert niet alleen het hoofdonderwerp ontdekken, maar ook een bijpassende achtergrond. Gaandeweg krijgt de hobbyist oog voor natuurlijke contrasten, mooie lichtomstandigheden. Met eenvoudige opdrachten betrekken Siebelink en Van Uchelen de lezer bij de stof.

Kijklijn

Druk bijvoorbeeld eens een geslaagde en minder fraaie plaat af, beide zelfgeknipt. Trek vervolgens met een stift de route die je ogen afleggen bij het bekijken van het beeld. Beoordeel vervolgens of de getekende streep de bedoelde kijklijn is. Vraag eventueel andere mensen om hetzelfde te doen. Komen de getrokken lijnen grotendeels overeen, dan slaagt de fotograaf er kennelijk goed in om de blik van de kijker te sturen.

Stimulerend

Ongemerkt moedigt het boek aan om de camera ter hand te vatten en aan de slag te gaan. En dat is mooi, want niet zelden schept een natuurfotografieboek enkel afstand. De schrijver annex fotograaf toont zijn kunnen met prachtige platen, de amateur denkt: 'dat lukt mij nooit'. Het nieuw verschenen werk is echter ook geschikt voor iemand die gewoon plezier beleeft aan het fotograferen van prachtige natuur en hier graag iets in groeit.

Evalueren

Knippen, analyseren en verbeteren luidt het devies. Na verloop van tijd ontdek je dat een ander objectief of een lager standpunt tot een nog mooier resultaat leidt. Ga vooral je eigen gang, zo benadrukken de auteurs. 'Rembrandt schilderde De Nachtwacht ook niet in één keer.'

Natuur in Europa

Foto's van exotische dieren op tropische bestemmingen zoekt men tevergeefs in het nieuwe handboek. Alle afgedrukte platen zijn in Europa gemaakt. Zo willen de auteurs laten zien dat natuurfotografie ook relatief dicht bij huis te beoefenen is. Het belangrijkste blijft geduld, ook in natuurfotografie-nieuw-stijl.

Geduld

Verwacht geen winnende topplaat te schieten tijdens een blokje om met de hond. Ben je ongeduldig of heb je weinig tijd, zoek dan gewoon een andere hobby, oordelen de schrijvers nuchter.

Handboek natuurfotografie

N.a.v. "Handboek Natuurfotografie", door Bart Siebelink en Edo van Uchelen; uitg. KNNV Uitgeverij; ISBN 978 90 5011 366 3; 256 blz.; € 29,95.

Gedrag en ethiek

Elke natuurfotograaf verlangt er naar om die ene superplaat te schieten. Op een zeker moment kan die drang naar een topplaat op gespannen voet komen te staan met respect voor de natuur. Als algemeen uitgangspunt geldt: verstoor de natuur niet. Maar de praktijk is weerbarstig.

Verstoring

Broedende dieren laat je altijd met rust, dat is helder. Maar wat te denken van 'prooien' lokken met voer. Hinderlijke grassprieten voor een vliegenzwam wegplukken. Een salamander uit een vennetje vissen en tijdelijk in een aquarium huisvesten. Een pasklaar antwoord geven Siebelink en Van Uchelen niet. Respect voor de natuur dient het gedrag van de fotograaf te bepalen.

Eerlijkheid

Daarnaast pleiten de schrijvers voor meer eerlijkheid. Doe niet alsof een foto van een everzwijn in een wildpark een opname in de vrije natuur is. Geef gewoon ruiterlijk toe dat het portret van een alk geknipt is tijdens het ringen. Een beetje relativering houdt natuurfotografie leuk voor iedereen.
 

Natuurfotografie cursus

Timing is heel erg belangrijk in de natuurfotografie, in de natuur gebeuren dingen op een vaste ritme en op een vaste tijd. En als je net te voreg bent, of net te laat dan gaat dat dus niet lukken. Hoe kom je er nou achter waar je op welke moment nu moet zijn. Veel beginnende fotografen kijken op youtube, of in tijdschriften, maar het lastige daarvan is, dat wanneer je tijdschrift uitkomt is meestal het des betreffende evenement in volle gang. En als je naar youtube kijkt dan kun je het hele jaar filmpjes van hertenbronst zien terwijl die in september is. Er zij zelf wat mensen die doen er wat langer over  om foto's filmpje te  bewerken , en die plaatsen het in maart, terwijl jij dan denkt ow ik kan nu de hertenbronst fotograferen, terwijl die in september dan al is geweest of het moet in september dan nog komen. Kortom hoe kom je er nou achter wanneer je nou op welke plek moet zijn. Er zijn een paar hele handige manieren. Allereerst raad ik je aan om te kijken naar website van natuurorganisaties zoals bijvoorbeeld natuurmonumenten, of staatsbosbeheer, die wandelingen excursies organiseren. Die wandel excursies die worden namelijk lang van te voren gepland, je kan daarom precies zien wanneer iets gaat plaats vinden. In Belgie hebt je ook van die natuurorganisaties, Natuurpunt, en Landschap vzw, en ook die hebben van die wandel excursies. En dat is natuurlijk een hele goeie manier om de agenda's  te raadplegen, dan weet je al wanneer je wat zou kunnen gaan doen. Je kun zelfs voor die wandel excusrsies inschrijven, dan moet je je natuurlijk niet voorstellen dat je dan uitgebreid kan staan fotograferen, want daar zijn die excursies niet voor bedoeld. Maar je gaat dan met zo"n gids het gebied in, en in één wandeling leer je de allermooiste plekjes kennen. Dus dan kun je vervolgens terug komen, en daar dan zelf uitgebreid gaan fotograferen. Dat is een heel éénvoudige manier om heel snel mooie plekjes te komen. je kun je ook gaan verdiepen op een andere manier, bijvoorbeeld door boeken die daar over gaan zoals Jaar rond  praktijkboek van pixfactory. Dat is een prachtig boek waarin voor heel veel diersoorten en allerlei evenementen beschreven staat wanneer ze plaats vinden, waar je ze mooi kan fotograferen of je het s'morgens of sávonds. Het is echt een prachtig boek om van te voren een planning te maken.

het is de dikste editie ooit en telt meer dan 260 ­pagina’s! Dan het onderwerp: de natuurfotografie-kalender: wanneer kun je wat, waar en hoe fotograferen. Je leest alles over welke soorten je wanneer het beste kunt fotograferen. Je ziet welke fenomenen in de natuur op welke momenten voorkomen en wanneer welke gebieden het meest fotogeniek zijn. Dit alles omlijst met kaartjes, overzichten, tijdbalkjes en natuurlijk veel inspirerende foto’s. Nogmaals het komt vaak heel crities, denk bijvoorbeeld maar eens aan nesten, als je daar niet optijd bij bent, dan zitten ze of nog te broeden, dat is niet echt interessant om te fotograferen, of de jongen zijn al uitgevlogen. En dat is soms echt in een paar weken tijd, dus zorg ervoor dat je op de goede momenten komt. Een hel handige serie boeken ook van pixfactory is de mooiste fotolocaties.

Er zijn er nu al 3 boeken van, en er komt er nog ééntje, en dan heb je voor heel Nederland alle mooie natuur lokaties in één boek. 

Welke informatie vind je per locatie?

  • Gedetailleerd kaartje van het gebied
  • overzichtskaartje
  • exacte GPS locatie
  • alle relevante parkeerplaatsen met GPS locatie
  • wat kun je er wanneer fotograferen
  • concrete fotografie tips
  • lijst met interessante soorten
  • terreinbeheerder/bezoekerscentra/kijkhutten
  • de beste maanden van het jaar
  • beste moment van de dag
  • beste weersomstandigheden
  • meer dan 700 foto’s met exif gegevens
  • waarneming-id zodat je recente waarnemingen kunt checken.

Waanzinnig mooie en handige boeken. En omdat ze bij jouw in de buurt ook van alles hebben, kun je er ook heel gemakkelijk, en snel  heen. Aangezien het erg belangrijk is om vaker terug te gaan naar een lokatie, want dan leer je ook kijken als een fotograaf. Als je met een fotoreis meegaat en je hebt een beetje pech met het weer, dan is dat gewoon zo, en ga je in je buurt en je hebt een beetje pech met het weer, dan ga je de volgende dag gewoon weer. Dus zorg ervoor dat je de goed lokaties kan vinden, en ga regelmatig. Ga optijd, en misschien wel het alle belangrijkste is, ga op de goede momenten. Het is dus vroeg opstaan, de ochtend schemering, of de avond schermering, want dan heb je het mooie zachte warme licht, het goude uurtje wordt dat ook wel genoemd. Zoek dus een plekje bij jouw in de buurt waar je vaker terug kan komen.

 

Een van die mooie plekken is Deelerwoud. Als je bijvoorbeeld herten wilt gaan fotograferen, dan moet je eerst het terein uit kiezen, en als je het terein niet kent, ga het dan eerst even goed verkennen. Want zonder verkening is de kans dat je iets moois gaat fotograferen heel erg klein. Als je het terein dan verkend hebt, ga je vervolgens op een mooie dag, en vroege zonlicht fotograferen zodat je de herten ook op een mooie plek tegenkom. Het is natuurlijk niet altijd zo, je moet er op rekenen dat in de natuur het wel eens een beetje anders kan gaan dan je gepland had. Maar met een goede voorbereiding maak je wel meer kans om een goed foto te maken. Mijn werkwijze laat ik bepalen door open te staan voor de verwondering, dat betekend dat ik alles niet heel strak probeer te plannen, want in de natuur werkt dat vaak niet zo. Om je een voorbeeld te geven, ik was een tijdje geleden naar een dassenburcht om dassen te fotograferen, en toen ik daar was zag ik onwaarschijnlijk veel slakken en die zatten prachtig allemaal op stengeltjes in heel laag zonlicht, ze waren bijna transparant in het zonlicht, ik ben toen niet eens bij de dassen terecht gekomen want de slakken waren zo mooi dat ik die kans gegrepen heb. En toen ik twee weken later terug ging waren al die slakken weg, dus je moet je kans grijpen, als het zich voordoet. Laat je leiden door de verwondering, maar bereid je ook goed voor, dan is er ook in Nederland  iets geweldigs te beleven.

Maar hoe begin je nou als je een plek niet goed kent. Dan begin je om informatie te zoeken op internet, want internet staat heel veel zinvolle informatie, bekijk het informatie van het gebied en dan zie je ook al heel gauw wandel routes en die lopen meestal langs mooie plekjes. Dus zo'n wandelroute is een mooi begin punt, voor je eerste verkening.

 

Maar natuurlijk bekijk je ook de andere plekken, of er nog meer is wat je aanspreekt. Dus verken het hele gebied. Stel je mag ook in zo'n gebied fietsen,dan kun je dat natuurlijk ook doen op die manier, want dan kun je snel grotere afstanden afleggen, want je bent er natuurlijk niet om te wandelen, maar op te fotograferen. Zoek ook gebieden op waar het wild gewend is aan mensen en zeker als je pas begint. Want niet overal is er veel wild, en niet overal zijn ze even gewend aan mensen, dan moet je echt een dag op verkening gaan en op zoek gaan naar sporen van wild.

 Die sporen vertellen mij waar het wild is. Dus als ik die sporen weet te vinden dan kan ik er een dag later heen en dan weet je waar je moet zijn. Want dieren hebben eigenlijk allemaal vaste patronen waar je gebruik van kan maken. Meestal komen ze op dezelfde plekken. Aan de hand van de sporen zoek je dat uit. Maar waar kun je ze nou vinden? Zo'n eerste keer hoef je eigenlijk helemaal geen foto te maken, je kan het puur doen voor de verkening. Uiteraard neem je een fotocamera wel mee want je weet nooit waar je tegen aan loopt. Als je een plek ziet wat er een beetje drassig uit ziet, met moder en water, een zoelplek.

Dat is een plek waar dieren een modderbad nemen. en geef dat dan door aan telmee.nl of waarneming.nl/ daar registreren ze dat soort plekken,Zo help je mee de verspreiding van hoefdieren beter in kaart te brengen, maar ook handig voor jezelf natuurlijk. Vaak zie je daar sporen van edelherten en wildezwijnen. Ook zie je het aan de bomen die erom heen staan want daar zie je schuurplekken van modder. En let dan op de hoogte, als het laag zit dan is dat van de wilde zwijnen. Als je dan de volgende dag even vroeg in de morgen er langs gaat, dan maak je natuurlijk kans dat je ze tegen komt. 

Ook als je herten wilt spotten zijn er bepaalde dingen waardoor je ze kunt vinden.  Zo heb je een pad wat dieren gebruiken, want net als mensen gebruiken dieren ook paden waar ze makkelijk op kunnen wandelen. Vaak lopen ze steeds dezelfde padjes, en waardoor ook padjes onstaan, en dat noemen ze wissels. Dit zijn regelmatig belopen paadjes die uitgesleten zijn. Dit is een goede indicatie waar de herten langs komen. Er zijn loopsporen, ofwel pootafdrukken te zien. Bij een hert zijn dit meestal twee hoeven vlak naast elkaar. Soms zijn ook de bijhoeven te zien. De grootte van de sporen verschilt per hertensoort, en ook  kun je er hertenkeutels vinden. Je kunt dan ook even op internet kijken welke dieren er lopen, dus welke herten lopen er. 

  

Je ziet hier dus aan dat ze er langskomen. En dat betekend dat je er in de buurt een plekje moet gaan zoeken, om te kunnen kijken, want s'nachts  lopen ze daar dan te graasen. Overdag liggen ze in de bossen te rusten en te herkauwen. en zo tegen de avondschemering komen ze er dus uit, en tegen ochtendschemering gaan ze terug. Vandaar dat het belangrijk is te kennen wat je fotografeerd. verdiep je in de soorten die er zijn en wat hun eigenschappen zijn, want dat is allemaal erg belangrijk. Dus zoek een plekje waar je ze ongemerkt kan spotten. Ze zijn enorm alert, ze zien je heel snel, en ze ruiken je, ze horen je.Zorg bij voorkeur dat je tegen de wind in staat of loopt. Dan is de kans dat het dier je ruikt het kleinst. Probeer menselijke geurtjes zoals deodorant en parfum te vermijden. Herten zijn opzich niet zo bang voor mensen, maar je moet wel op afstand blijven. Dus het is helemaal niet erg dat ze je zien. Het is zelf goed als ze je zien, want dan kunnen ze je in de gaten houden. Zorg er ook voor dat je de juiste kleding draagt, zoals gedekte kleuren als groen, bruin of zwart. Doe geen opvallend gekleurde kleding of schoenen, tas en dergelijke aan. Dit valt te veel op in het veld. Verplaats je zo stil mogelijk. Mocht het hert opkijken in jouw richting hou je dan stil.Ga zo veel mogelijk op in je omgeving  Zie je in de buurt een akkerweide, zit er ook nog een boom in de buurt, want dan voelen de herten zich comfortable, want je kun je ver genoeg opstellen. Maar wel zo dat ze je kunnen zien. maar als je dat rustig doet en met de juiste kleding dan vinden ze dat prima.  En ga dan niet achter een boom staan want dan zijn ze je kwijt, en daar wordt een hert schuw van. herten die je gezien hebben willen weten waar je bent, dus zorg er dan voor dat je in beeld blijft, dan zou je zelf nog wel wat proberen iets dichter bij te komen, maar doe dat dan wel rustig, en zeer onopvallend. Je kunt het trouwens ook heel mooi zien aan de herten hoever je kunt gaan. Want ze houden je in de gaten, en als ze rustig aan het graasen zijn, en je komt dichterbij dan gaan ze naar je kijken, en dat is het moment dat je moet stoppen. Want als je daarna nog wat dichterbij komt dan heb je kans dat ze het hasenpad kiezen. En als je een mooie plek heb gevonden, dan kun je die vastleggen op je telefoon. Maar zorg ervoor dat je dan wel veel zoom bereik hebt want de afstanden zulle uiteraard dan wel wat groot zijn.

Maar om je een klein beetje een beeld te geven wat je van herten moet weten, je heb in Nederland drie soorten herten. Edelhert, Damhert, en Ree.

Een ree is het kleinste soort, en die zul je ook het minst in de bossen zien, want die leven solidair, die leven dus alleen. En ze zijn echt klein, want ze zijn maar 65 cm qua schofthoogte. En ze zijn rond de 20 a 30 kg, dus ze zijn echt heel klein. De Damherten zijn een stuk groter zo'n 80 cm / 100 cm schofthoogte, en ze leven juist in grote groepen. Denk dan maar gerust aan een 20 a 100 stuks, dus best wel grote aantallen. Op de veluwe zijn de damherten zwart, dat is eigenlijk zijn natuurlijke kleur, maar je hebt ze ook die gespikkeld zijn, of egaal bruin, of zelfs wit.En dan nheb je de Edelherten, En dat zijn eigenlijk de koningen van het bos, de grootste herten. De mannetjes hert kan wel meer als 200 kilo worden, en een schofthoogte van om nabij 135cm , en kop staart van 235cm. Als je ze ziet lopen dan is het wat lastig om ze te herkenene zeker de vrouwtjes, want de mannetjes hebben nog een gewei, en aan het gewei kun je de mannetjes nog wel goed herkennen, want de edelhert heeft een groot gewei als takken, een damhert een gewei dat plat is, en een ree een heel klein gewei. Maar de vrouwtjes kun je wat lastiger zien. dus zoek informatie op over de herten en hun bronstijd, en andere dingen. vandaar ken wat je fotografeerd, zodat je niet te laat bent, of voor verassingen komt te staan.

De bronstijd,is natuurlijk een hele mooie tijd om herten goed in beeld te brengen.Herten maken geluid tijdens de bronstperiode. Het geluid verschilt per soort. Het edelhert maakt een soort brullend geluid dat over grote afstand te horen is. Dit krachtige oergeluid wordt “burlen” genoemd. Het is zeer indrukwekkend om het te horen. Reeën hebben een soort “blaffend” geluid en maken ook schreeuwtjes en schorre piepende geluidjes. Het damhert maakt luide knorrende geluiden en de hindes maken een geluid dat op wel wat miauwen lijkt.  het kan natuurlijk zijn dat op zoiets moois heel veel mensen af komen.Op de hoge veluwe kun je gegarandeeerd de brons fotograferen. Maar de keerzijde is dat het er ongelofelijk druk is.

De worden allemaal plekjes bezet gehouden door mensen, het is er geen fijne sfeer, plus het is niet echt natuurlijk meer. De boswachter gooit er dan allemaal voedsel om de heide en daar komen de herten op af, maar normaal gesproken eten herten niet op de heide, dus is niet echt natuurlijk, maar desondanks is het natuurlijk nog steeds mooi. Maar als jij iemand bent die voor puur natuur gaat, dan moet je wel iets beter gaan zoeken.

Het Deelerwoud is daarvoor een geweldige plek. Op die plek sta je er wel verder van af, en dan moet je zelf even wachten tot dat ze vanzelf dichterbij komen. Mar het is daarentegen wel een hele rustige plek. In het Groenwoud dat is een natuurgebied in noord brabant,  ook daar heb je ook fantastische mogelijkheden. Daar zijn intussen ook flinke groepen herten, en daar kun je ze ook mooi fotograferen. Daar is ook een mooi wildkijkscherm, en daar zijn ze vaak tijdens de brons. Voor de Damherten is het niet zo moeilijk in de amsterdamse waterleidingduinen, bij zandvoort.

 

Daar kun je de damherten heel mooi fotograferen  Edelherten dat wil eigenlijk elke natuurfotograaf dat zijn die grote statige herten, die bulderen heel zwaar, en ongelofelijk impulsant om te zien. Damherten komen naar de Edelherten. Damherten bronsttijd is in Oktobe en wel in de tweede helft van oktober., en de Edelherten al in September, Deze loopt ongeveer van half september tot begin oktober.. Dus wat dat betreft kun je ze allebei mooi fotograferen. Dus damherten is heel éénvoudig om die te kunnen fotograferen, aangezien die hier in grote aantallen aanwezig zijn. 

Wil je het nou helemaal perfect hebben, ja dan moet je toch naar het buitenaland, en dan is Denemarken absoluut een toplocatie voor de Edelherten bronst! Zo'n periode duurt ongeveer 3 weken, en door het weer en voedsel, kan het zomaar enen week verder liggen , dus hou je facebook in de gaten en zie of er al fotos navoren komen. Ook de nabronst is nog een mooie periode om te fotograferen. Je krijgt in die periode ook vaak wat meer herfst kleuren nog en dat leverd natuurlijk een hele mooie variante foto's op Ga nou niet alleen de mannetjes fotograferen, er is meer en fotografeer de interactie, en combinaties, dat maakt het allemaal toch net even wat interessanter. 

Vandaar dat het er ook niets leuker is als jonge dieren te fotograferen. van jonge z,weintjes of hertjes. dat is echt heel erg mooi om te fotograferen

  

Maar vergis je niet, dat is echt een uitdaging. Want als dieren jongen hebben, dan zijn ze extra schichti. Als je nog niet zo heel veel ervaring hebt in sporen zoeken in de natuur, dan kun je het beter in een wildpark gaan doen of een natuurpark waar de kansen een stuk groter zijn. Je heb echt excursies die gericht zijn op jongere dieren, en daar kun je je voordeel mee doen.

In Mei zijn de jonge Edelherten en zwijnen er, en in Juni/Juli  de jonge Damherten. Bij de zwijntjes moet je er heel vroeg bij zijn, begin mei worden die geboren, en de eerste paar weken zijn die ongelofelijk nieuwsgierig, en totaal niet bang voor mensen. Als je niet op let lopen ze zo tussen de poten van je statief door. Op zo'n moment moet je wel extra alert zijn want als die jonge zwijntjes zo dicht bij je komen. dan worden de moeders erg nerveus. En het zijn en blijven wilde dieren, en ze kunnen onberekenbaar reageren. Dus als ze naar je toe komen, dan moet je zelf toch wat afstand gaan houden. Jonge herten is nog wat lastiger met name edelherten zijn ongeloofelijk schichtig als ze jongen hebben. Dus dat is best wel heel erg moeilijk. Ze zijn ook echt wel heel erg mooi en vooral als ze gaan springen. je moet dus op het goede moment zijn, en je moet een situatie zien te vinden waar het ook goed lukt. Een plek waar je het kunt proberen is het Aardhuis bij hoogsoeren in de buurt van Apeldoorn, daar is de situatie half natuurlijk, dus het is een beetje wildpark achtig, maar je kunt er wel mooi fotos maken.En anders moet je toch echt na bijvoorbeeld Denemarken od de eifel in Duitsaland.

Ook kun je bijvoorbeeld fotos maken van ringslangen.  Je kunt ze herkenen doordat ze een gele ring om de kop hebben. ze liggen meestal in de zon, maar ze kunnen je niet horen maar ze voelen de trilling van het lopen wel, dus benader ze rustig.

  

Bij een graad of 16, 17 dan warmen ze zichzelf op. Je moet echt geduld hebben als je ringslangen gaat fotograferen, Ze zitten veel in het water dus dat is ook het mooiste moment als je de slang in het water fotografeerd als hij zijn kop boven water heeft. Ook als ze op een lelieblad liggen dan is dat weer een mooie kans om een foto te maken. Een goede camera voor het fotograferen van ringslangen is onder andere een bridge camera, Want vind het nog al een klus om steeds met de lenzen bezig te zijn, als je een spiegelreflexs camera meeneemt. En een bridge camera panasonic lumix DMC -FZ 2000 heeft een enorm zoom bereik. Normaal gesproken gaat het zoombereik van 24 tot 480mm, dat is fullsize norm zo'n 20 x zoom,. Als ik film met die camera dan cropt die 1,5 keer dat is niet altijd een voordeel, maar juist wel in deze situatie, aangezien mijn zoombereik dan gaat naar 480x 1.5 = 720mm.dan kun je al een stuk dichterbij halen. En dat heb je wel nodig omdat je niet dicht bij de slang kunt komen. in het filmen werk ik met 4K dat wil zeggen ongeveer 4000 beeldpuntenbij ongeveer 2000 beeldpunten. 2000x 4000= 8miljoen beeldpunten, terwijl de chip er 20 miljoen heeft, en aangezien hij maar een deel van de chipgebruikt, en als je nou intilegent zoom inschakeld, dan crop je eigenlijk op de chip, en dat geeft nog een keer een factor twee, en dat zorgt ervoor dat je door kan zoomen tot 1440mm , En is de afstand ongeveer 3m, dan kun je dus ongelooflijk dichtbij kan komen. Maar dan heb je natuurlijk film matriaal, maar daar kun je gewoon fotos uithalen.

Natuurfotografie is vaak een kwestie van volhouden, en geduld, dat je de juiste omstandigheden aantreft. Vaak op de momenten dat je denk ik geef het nijna op dan kom je net iets moois tegen. Het is vaak terug gaan naar dezelfde plaatsen, en wachten dat zich een mooi situatie zich ontvouwd. Kootwijkerzand is ook zo'n mooie omgeving om foto's te maken. 

 

 Met 700 hectare is het Kootwijkerzand het grootste stuifzandgebied van West-Europa. Het ligt op de Veluwe in de provincie Gelderland ten zuiden van Kootwijk. Het is eigendom van Staatsbosbeheer.  Toen het klimaat milder werd, ontstond op dit dekzand vooral bos. Later rooide de mens dat voor een belangrijk deel weer gerooid, omdat hij het hout goed kon gebruiken, maar ook omdat hij de grond nodig had voor landbouw en veeteelt. Door verkeerd gebruik van de bodem kwam het onderliggende dekzand echter weer bloot te liggen waardoor de wind vrij spel kreeg. Het dekzand begon te verstuiven en er ontstonden steeds grotere stuifzandgebied En ze zijn de groveden gaan planten om de zandverstuiving tegen te gaan. Het is wel een gebied met grote uitdagingen, ook is het lastig om erin te lopen. Denk hieraan als je op pad gaat met apparatuur, want dat moet je dan wel meeslepen. ook daar zijn veel Herten, en deze kun je spotten in een uitkijktoren. Dus wil je de herten eens in een andere omgeving fotograferen dan is dit je kans.  ook de bomen die daar staan zijn de moeite op te fotograferen, aangezien de wortels bloot komen te liggen, doordat het zand weggeblazen wordt.

 

En ook door dat stuiven heb je natuurlijk wel een camera nodig die daar tegen kan, en hou hem zoveel mogelijk in de tas. hhet stuiven geeft natuurlijk ook weer mooie beelden. En ook het zand kan zich ontvouwen tot een prachtige stuctuur. En loop er dan niet doorheen als je een foto ervan wilt maken., kijk ook naar het mos, dus neem een macrolens mee. dus met andere woorden geef je ogen de kost, en let ook op kleine dingen.

 

Welke statieven gebruik je in de natuurfotografie. Er zijn grofweg 2 soorten statieven, je hebt éénbeens statieven, en driebeens statieven. De éénbeens statieven laat ik even buiten beschouwing, want dat is vrij duidelijk wat die doen, die moet je vasthouden, en daar staat een camera op. Als we praten over driebeens statieven, dan is er nogal wat keuze, en even een paar tips waar je aan moet denken. Allereerst koop een statief wat stevig genoeg is. Want heel veel mensen kijken naar het gewicht van een statief als ze gaan kopen, maar een te licht statief staat altijd te wiebelen. En een statief heb je voor de degelijkheid, dus zorg ervoor dat hij stevig is. Probeer hem rustig even uit met je zwaatrste lens, ga daarmee gewoon naar de winkel en probeer het even uit.  Bij de driebeens statieven heb je eigenlijk ook weer twee varianten, je hebt het film statieven, en fotostatieven. Het verschil is eigenlijk heel éénvoudig, een fotostatief daar kan de camera  zowel horizontaal als verticaal.En dat klinkt heel erg logisch, maar bij een videostatief kan dat niet. Een videostatief is ook maar beperkt geschikt voor fotografie. Het verschil met een videostatief is, dat een videostatief een kop heeft die soepel kan bewegen. En een fotostatief heeft eigenlijk altijd gewoon een balhoofd dat alle kanten op kan, super makkelijk om inderdaad staande of liggend een opname te maken. Maar de videostatief, kan dat niet, de kop kun je wel een beetje lings rechts draaien om hem waterpas te zetten, maar de camera staat hier altijd horizontaal. En dat betekend dat je geen staande opname kan maken, en dat doe je met video ook niet. Deze kop die kan wel heel soepel draaien naar je omgeving met een hendel, van lings naar rechts, en van boven naar beneden, en gecombineerd. Dus je kan er bijvoorbeeld heel gemakkelijk vogels mee volgen. Als je een film statief koopt kijk daar dan na, en kijk ook naar een mogelijjkheid om in één keer de kop waterpas te kunnen zetten, want thuis op een gladde vloer staat hij altijd wel recht, maar in de natuur is er helemaal niks glad en plat. Dus staat de statief altijd scheef, en dat kan je met de poten waterpas krijgen, maar het is natuurlijk veel gemakkelijker om de kop even waterpas te zetten. Dus dit is eigenlijk het grote verschil, een kop die soepel kan bewegen, en doorgaans ook een kop die je waterpas kan zetten. Dat hebben niet alle video statieven dus kijk daarna. Je wil ook dat je de camera er heel snel erop kan zetten, dus eigenlijk met één klik. Dat is niet standaard bij een statief zo, want normaal moet je het er opschroeven, maar dat duurd veel te lang. Kies dus een statief met een snelkoppeling of koop een losse snelkoppeling, en misschien is het laaste wel het beste, want als je meerdere statieven gebruikt, dan kun je overal dezelfde snelkoppeling erop zetten.

  

Want het is wel makkelijk om je snelkoppeling op meerdere statieven te kunnen gebruiken. En dat je ook alle cameras op alle statieven kan gebruiken. Dus koop gewoon een snelkoppeling los en zet dat op al je statieven. Dan is het ook heel gemakkelijk om te wisselen. Zo'n snelkopelingsplaat moet je eigenlijk ook op de camera laten zitten, want anders kom je gegarandeerd een keer in de natuur en heb je de hele dag je zware statief meegenomen en dan wil je de camera erop zetten, en ben je het plaatje vergeten, dus koop gewoon voor al je vcamera's een plaatje, en als je grote lenzen gebruikt die zo'n slede hebben, koop daar dan ook een plaatje voor. Te weinig van die plaatjes , is echt een slechte manier om geld te bespraren, dus koop er gewoon genoeg, en voorkom daarmee onnodige ellende. Want fotograferen moet ook leuk blijven. Nog even iets over de stand van het statief, want ik vind het belangrijk dat een statief ook echt heel plat kan. Want heel veel mensen denken dat een statief alleen maar heel degelijk hoeft te zijn, maar ik wil met een statief ook heel dicht bij de grond kunnen komen. Bij statieven lijkt het logisch dat ze laag kunnen, maar dat is niet altijd zo. Soms hebben ze een middenzuil, waardoor je het statie makkelijker wat hoger kan zetten, maar die middenzuil die komt natuurlijk omhoog op het moment dat je de poten plat doet, dus kijk daar goed na. Een statief met een middenzuil, daar kun je in principe niet heel laag mee fotograferen.  Maar soms wel kan dat wel, en daar is een trukje voor, dan keer je het statief op de kop

Je buig de poten dan omhoog en draaid het geheel om, en dan kun je het midden nog naar beneden doen tot aan de grond. Voor fotos geen probleem, maar voor filmen staat je beeld op de kop omdat de camera op de kop staat, Maar dat kun je in de software wel omdraaien. Maar dan moeten de poten wel door kunnen klappen.

Wil je nou fotograferen en filmen, zou je eigenlijk twee statieven mee moeten nemen,  omdat bij een videostatief de camera niet op zijn kant kan.  Dan is er nog een andere truck, en dat is eigelijk wel een goeie om even te weten, voor alle cameras zijn er L-Brackets te koop, en dat is een soort frame, die je om je camera heen zet, in de vorm van een L.

Dus als er een snelkopppeling onder zit, zit er aan de zijkant ook een snelkoppeling, en dan kun je de camera zowel horizontaal als verticaal vast klikken.

Relgelmatig krijgen wij ook de vraag, Wat zijn de beste instellingen voor Natuurfotografie?  Helaas is er niet zoiets als de beste instellingen voor je camera bij natuurfotografie, aangezien het afhankelijk is van de omstandigheden zoals licht, afstand het  onderwerp, en wat je wilt bereiken. 

Wil je  nou gewoon een technisch goed belichte foto maken die de omgeving zo natuurgetrouw mogelijk laat zien? Of heb jij  liever wat creatievere insteek bij het maken van een foto, zoals bokeh ? De foto die jij in gedachten hebt, bepaalt namelijk welke instelling hiervoor het beste geschikt zijn.

Maar er zijn wel drie factoren die van invloed zijn op de foto die je maakt;

Sluitertijd

Met behulp van de sluitertijd stel je in hoe lang er licht op de sensor valt. Hoe langer de tijd, hoe lichter de foto wordt en hoe meer bewegingsonscherpte ontstaat.

Diafragma

Het diafragma is een instelbare opening in het objectief waarmee je kunt regelen hoeveel licht er naar binnenvalt op de sensor. Hoe groter de opening, hoe lichter de foto en hoe kleiner het scherptedieptegebied.

ISO-waarde

Met de ISO-waarde stel je de gevoeligheid van de sensor in. Hoe hoger de ISO-waarde, hoe minder licht je nodig hebt om een foto te kunnen maken, maar hoe hoger de kans is op ruis in de foto.

Kijk ook eens bij mijn andere artikel landschapsfotografie want daar gaan we dieper in over de instellingen van de camera .

Maar gebruik in iedergeval een statief, en voorkom zo bewegingen in je foto die je er niet in wilt hebben. Als je met een kleine diafragma werkt om voldoende scherptediepte te krijgen, dan gebruik je namelijk al gauw een langere sluitertijd, en dan zie je al snel de bewegingen.

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 
 
Tekst: Wessel van Binsbergen. Foto's uit het besproken boek.

Fotografie workshops voor kinderen

Er is een speciale organisatie die fotografie workshops voor kinderen organiseert: Kidzklix. De vrijwilligers van Kidzklix zijn natuurfotografen die hun passie voor de natuur en voor fotografie over willen brengen op kinderen. Ze verzorgen fotografie excursies in de natuur voor het onderwijs en voor kinderdagverblijven. Je kunt hen ook inhuren voor bijvoorbeeld kinderfeestjes of andere bijeenkomsten. Natuurbeleving en fotografie zijn heel goed te combineren en dat willen deze fotografen al vroeg aan kinderen leren.

Meer over dit onderwerp

Natuurfotografie cursus
Natuurfotografie - gratis tips en cursus natuurfotografie!

Wat is een natuurfotograaf?
Wat is een natuurfotograaf?

Inleiding natuurfotografie
Natuurfotografie: het leven van de natuurfotograaf

Belangrijke tips
Belangrijkste tips uit deze natuurfotografie workshops

Inleiding materiaal
Uitrusting - Het materiaal van de natuurfotograaf

Inleiding techniek
Techniek: leer hier mooie foto's maken.

Inleiding disciplines
Fotografie disciplines: elk onderwerp is uniek!

Gedrag en ethiek
Gedrag en ethiek: hoe te handelen als natuurfotograaf?

Natuurfotografen
Natuurfoto's op deze sites over natuurfotografie

Natuur landschap
Natuur en landschap fotografie - tips landschappen fotograferen

Insecten fotograferen
Macrofotografie: Insecten fotograferen

Birdpix evenement
Birdpix evenement - PIXperience natuurfotografie evenement

Dierentuin tips
Fotograferen in de dierentuin - tips



Wild en bijster land
Dwalen met boek ‘Wild en bijster land’ van Natuurmonumenten

Zeeboek
Zeeboek van @KNNV Uitgeverij: fijne gids voor langs de vloedlijn

Expeditie Wildernis
Recensie Expeditie Wildernis: grasduinen én nadenken

De steenuil
Boek ‘De steenuil’ must have voor natuurliefhebbers

Natuurfotografie.nl
Natuurfotografie.nl – Platform voor natuurfotografen

Foto's van Cactussen
Foto's van cactussen - en tips voor mooie foto's

Diverse aspecten
Compositie bij natuurfotografie: een aantal tips



Inspiratie van MOØDe in Knokke
Inspiratie van MOØDe in Knokke