Digitale fotografie heeft de neiging grote hoeveelheden plaatjes op te leveren die op een min of meer chaotische manier onze computers vullen. Dit geldt met name als je zoals de meesten van ons geen professional bent. Dit artikel beschrijft een werkbare oplossing met het zeer bekende gratis fotoprogramma Picasa.
Inleiding
Fotoprogramma’s worden meestal gebruikt om foto’s te bekijken en af te drukken en soms om speciale effecten te realiseren, maar enkele kunnen ook behulpzaam zijn bij het opzetten van een goed georganiseerd fotoarchief. Daaronder behoort Picasa bij de wereldtop, vooral omdat het een verrassend goed en gratis te downloaden programma is van een grote bekende, namelijk Google.
Opmerking: een andere bekende is Photoshop Elements van Adobe dat ongeveer 99 euro kost. Maar dit is een zeer gecompliceerd en uitgebreid programma dat nauwelijks geschikt is voor algemeen gebruik.
Eigenschappen Picasa
Beter dan het misbruiken van dit artikel om alle informatie te herhalen die in het programma zelf gevonden kan worden, wil ik mij concentreren op de organisatorische eigenschappen, omdat die veel minder bekend en voor zover ik kan overzien ook weinig beschreven zijn.
Deze eigenschappen zijn in 3 punten samen te vatten:
Foto’s (ongeacht waar ze op je harde schijf zijn opgeslagen) kunnen worden toegewezen aan albums (verzamelingen), gewijd aan thema’s zoals “Onze omgeving”. Dat betekent dat je alle foto’s van dit jaar rustig kunt opslaan in één map, genaamd 2008, dus net zoals in een dagboek van dit jaar.
Bijna elke foto heeft een paar correcties nodig. De basishulpmiddelen hiervoor zijn eenvoudig te gebruiken en voldoende, maar ze veroorzaken geen secundaire bestanden (originele en bewerkte versie) – tenzij je dat wilt vanwege een zeer bijzondere reden.
Omdat die albums en correcties alleen in Picasa zichtbaar zijn, moet het programma over een eigen back-upsysteem beschikken om je bestanden met alle bijkomende virtuele informatie veilig te stellen om (indien nodig) zonder problemen verder te kunnen.
Als je echt in verbeteringen bent geïnteresseerd, zijn deze eigenschappen erg belangrijk voor jou. Maar dan moet je ook besluiten om Picasa als je hoofdprogramma te gaan gebruiken en een vaste en efficiënte manier van werken aan te leren.
Andere programma’s kun je dan nog zo nu en dan gebruiken voor speciale bewerkingen of je kunt ze verwijderen van je computer – zeker de vaak erg storende ‘uploaders’.
Algemeen
Hieronder zie je het hoofdvenster van Picasa (de “bibliotheek”) met de laatste foto’s in de map 2007 een de eerste in de map 2008. Je kunt gemakkelijk en snel door de inhoud van alle mappen en albums die je in de linker kolom ziet heenscrollen, maar als je een map of album selecteert zie je meteen de inhoud of het eerste gedeelte van die inhoud:
Die inhoud kan altijd worden automatisch worden gesorteerd op bestandsnaam of op datum, maar ook handmatig. Die laatste faciliteit is zeer zeldzaam, maar erg belangrijk en de enige oplossing als automatisch sorteren niet in een logische (dus meestal chronologische) volgorde resulteert. Je zorgvuldig gekozen volgorde wordt keurig door Picasa onthouden.
Op elk moment kun je een diavoorstelling op “volledig scherm” starten vanuit elke geselecteerde map of album of vanuit een in die map of album geslecteerde foto. En je kunt nog veel meer doen.
Werkwijze
Dit proces start met het importeren van nieuwe foto’s vanuit je camera, rechtstreeks in Picasa zoals hieronder getoond met 12 foto’s die ik “vandaag” heb gemaakt:
Picasa maakt geen nieuwe map (tenzij jij dat wilt) en verandert de bestandsnamen ook niet zoals zoveel uploaders doen (wat de hoofdoorzaak van chaos is), maar je moet zelf de map kiezen waarin je de bestanden wilt plaatsen. En wat is er dan niet logischer om daarvoor aan het begin van een nieuw jaar een map 2008 te maken, want dan kun je het hele jaar deze map kiezen. Dan worden de nieuwe foto’s simpelweg toegevoegd aan de reeds aanwezige, zoals je hieronder kunt zien:
Die foto's hebben nog de originele bestandsnamen van mijn camera, namelijk HPIM6367 tot HPIM6378 en het zijn zoals gewoonlijk allemaal JPG-bestanden. Mijn camera zet “staande” opnamen automatisch rechtop, maar bij de meeste camera’s moet je dat nog handmatig doen met de draaiknopjes (linksom of rechtsom kantelen).
Verwijderen
De volgende stap is om deze nieuwe foto onmiddellijk als de diavoorstelling op “volledig scherm” te bekijken zoals hieronder:
Door deze voorstelling te pauseren kun je elke opname nauwkeurig beoordelen en afwijzen als daar composi-torische of technische of andere redenen voor zijn. Ik markeer dan zo’n slechte opname met een ster, zodat deze foto’s onmiddellijk kan verwijderen als ik weer in het bibliotheekvenster ben. Ik heb 3 opnamen verwijderd, ook de hierboven getoonde vanwege de overbelichte tegels, dus ik heb er nog 9 over. Het is normaal als 25% verloren gaat.
Opmerking: je kunt natuurlijk al in je camera opnamen verwijderen, maar dat doe ik zelden omdat ik er de voorkeur aan geef om ze eerst op mijn grote scherm te kunnen beoordelen.
Het verwijderen van slechte of onbelangrijke foto’s is de eerste stap in het verbeteren van de kwaliteit van je fotoarchief. Maar het verwijderen van een paar betekent niet dat de meerderheid perfect is.
Correcties
Daarom is de volgende stap het starten van het correctieproces door dubbelklikken om in het bewerkings-venster terecht te komen, zoals hieronder:
Er zijn altijd 5 controles: zijn er rode ogen? (hier niet), staat de foto scheef? (bijna altijd zoals hier ook), zijn er storende details langs de randen? (hier het lichte raam links en de donkere zuil rechts), is helderheid, contrast en kleur in orde? (hier veel te donker) en tot besluit: is de foto een beetje onscherp (deze niet).
Door de regelpanelen aan de linkerkant te gebruiken, heb je binnen een minuut een heel wat mooier resultaat zoals hieronder:
In het algemeen moet je zo’n kleine serie onmiddellijk corrigeren, dat kost je hoogstens een kwartiertje. Maar als je met honderden nieuwe foto’s thuiskomt, heb je een paar uur nodig en moet je deze klus over een paar dagen spreiden (maar niet over maanden, want dan zullen er intussen nieuwe foto’s bijkomen). Het is gewoon een kwestie van routine krijgen in het beoordelen van je foto’s en het gebruiken van de knoppen.
In Picasa hoef je niets op te slaan: je bestanden blijven zoals ze uit je camera zijn gekomen en elke correctie kan in omgekeerde volgorde ongedaan worden gemaakt, dus je hoeft nooit bang te zijn dat je je foto’s verpest.
Opmerking: de misleidende knop “wijzigingen opslaan” boven de miniaturen moet je niet gebruiken, tenzij je de gecorrigeerde foto’s ook met andere programma’s wilt bekijken. Maar zelfs als je deze knop hebt gebruikt, kun je alle wijzigingen nog ongedaan maken.
Omdat deze foto’s onderdeel van je ‘dagboek’ zijn (“wat is er dit jaar gebeurd?”), moet je speciale effecten vermijden, afgezien een beetje verscherpen (indien nodig) en misschien soms een beetje blauw toevoegen aan een uitgebleekte lucht. Als je met bepaalde foto’s iets bijzonders wilt gaan doen, dan moet je die eerst exporteren zodat je kopiebestanden in een aparte map krijgt, waarmee je dan kunt doen wat je wilt – zowel met de prachtige effecten die in Picasa zelf beschikbaar zijn als met andere programma’s.
Al deze kleine correcties verbeteren de kwaliteit van je verzameling enorm en dat is de belangrijkste reden waarom deze simpele, maar effectieve mogelijkheden beschikbaar zijn. Gebruik ze dus!
Volgorde en hernummeren
De volgende stap is optioneel, maar ook erg nuttig. Omdat je in Picasa de volgorde handmatig kunt aanpassen, kun je in zo’n serie kleine volgordeveranderingen aanbrengen om de diavoorstelling aantrekkelijker te maken, alleen maar door een miniatuur (of een groepje) naar een andere positie te slepen. Dat heb ik ook gedaan met de 9 nieuwe foto’s zoals je hieronder kunt zien (vergelijk dit maar met de originele volgorde na importeren):
En ik heb nog iets meer gedaan, namelijk automatisch hernummeren na het typen van een startnummer – in dit geval 2008-712. De laatste foto heeft dan bestandsnaam 2008-720 gekregen, dus het startnummer voor een volgende serie is 2008-721.
Deze bestandsnamen hebben veel meer betekenis dan HPIM6367 en ik kan nu altijd auto-matisch op naam sorteren om mijn voorkeursvolgorde terug te krijgen, zelfs als er opnamen van andere camera’s zijn tussengevoegd of als datums niet correct zijn. Als je even nadenkt over volgordeproblemen, dan zul je handmatig ordenen en automatisch hernummeren zeer gaan waarderen.
Opmerking: gecompliceerde bestandsnamen zoals “Voorjaarsvakantie 230508-48” zijn uit den boze, want je kunt nooit sorteren op zulke willekeurige namen. Zulke omschrijvingen moeten in het bewerkingsvenster onder de foto’s worden getypt. Die worden dan net zoals trefwoorden als metadata in de bestanden opgenomen en zijn ook met andere programma’s leesbaar.
Albums
Als laatste stap heb ik deze serie toegevoegd aan mijn album “Vlissingen”, want dat is de plaats waar deze foto’s zijn gemaakt zoals je hieronder kunt zien. In dit album zie ik dus alle foto’s die ik sinds 2005 in Vlissingen heb gemaakt en dat is gewoon handig, want de echte foto’s zijn verspreid over de mappen 2005 t/m 2008 tussen vele andere foto’s.
Indien van toepassing kan ik sommige foto’s ook aan andere bestaande albums toevoegen of er een nieuw album voor maken als ik verwacht dat ik dat in de toekomst vaker nodig zal hebben. Voor de foto’s van die voorjaarsvakantie had ik dus ook een album kunnen maken.
Opmerking: in feite doe ik nog iets meer, maar dat is ook optioneel. Ik geef deze foto’s namelijk ook het trefwoord “vlissingen”, zodat ik deze foto’s ook met andere programma’s zoals de nieuwe Fotogalerei in Vista kan terugvinden omdat dit trefwoorden (en ik kan eventueel meerdere trefwoorden gebruiken) in de bestanden worden vastgelegd.
Dit album start met foto 2005-173 en bevat op dit moment 291 foto’s. Maar het is meer correct om te zeggen dat dit album 291 referenties naar de echte foto’s in de mappen 2005 t/m 2008 bevat en er zullen van lieverlee referenties bijkomen – ook van toekomstige jaren.
Ik kan dit album (of foto’s uit dit album) rustig verwijderen als het mij niet meer interesseert, zonder dat ik daarmee ook de echte foto’s in de mappen verwijder. Dit is dus ook een fijne eigenschap die ook van pas kan komen bij het maken van een speciaal album om een Picasa cadeau-cd voor mijn familie te branden, want daarna kan dit album immers weer weg.
Ik heb nu meer dan 30 thematische albums en slechts 4 mappen – behalve enkele speciale en vaak tijdelijke mappen. Dit is heerlijk simpel, zelfs met ongeveer 5000 foto’s sinds 2005.
Ik ben ook druk bezig met het historische deel van mijn grote verzameling vanaf 1965 zoals je hieronder kunt zien.
Dit is een vreselijke scanklus, maar dankzij de efficiente werkwijze die met Picasa mogelijk is, is het toch te doen al kost het jaren.
Opmerking: het typen van onderschriften bij dergelijke oude foto’s is een bijkomende grote, maar noodzakelijke klus, want die foto’s kunnen ook van belang zijn voor je nageslacht.
Back-up
De toegevoegde nieuwe foto’s moeten ook worden beschermd tegen ernstige computer-storingen. Met een externe usb-schijf kun je dit via Picasa binnen een minuut voor elkaar krijgen. Maar als je met cd’s werkt, is dat niet erg efficiënt en wil je dat pas doen als er sinds de laatste back-up sessie een paar honderd foto’s bijgekomen zijn.
Wees je er van bewust dat je andere belangrijke bestanden via de normale faciliteiten van Windows moet beschermen. Dat is natuurlijk niet nodig als je behalve de foto’s geen echt belangrijke zaken op je computer hebt (maar lijsten met e-mailadressen en postadressen zijn ook belangrijk, alleen passen die bij wijze van spreken nog op een diskette).
Afdrukken?
Tenslotte: je kunt er behoefte aan hebben om enkele afdrukken te bestellen. Die kun je natuurlijk ook via Picasa op je eigen printer afdrukken. Als ik 4 foto’s selecteer, passen die op één vel fotopapier zoals je hieronder kunt zien:
Maar dan zie je ook dat bijsnijden voor een mooie compositie verschillende van standaard afwijkende formaten veroorzaakt. Dat is een probleem als je foto’s bij “Kodak” bestelt, maar daar is ook een oplossing voor, namelijk het toevoegen van randjes zoals hieronder:
Ik exporteer dan deze foto vanuit Picasa om een kopiebestand in een aparte (tijdelijke) map te krijgen en daar kan ik dan met een klein programma zoals IrfanView randjes aan toevoegen (hier voor de duidelijk donker rood) om een 2:3 verhouding te krijgen voor 10x15 afdrukken. Daar komt wat eenvoudig rekenwerk bij te pas.
Omdat het bestellen van afdrukken een zeldzaamheid aan het worden is, is dit extra werkje nauwelijks een bezwaar en als je wisselende formaten (10x10 tot 10x18) acceptabel vindt, hoef je dit ook niet te doen.
Samenvatting Picasa
Gebruik Picasa van Google als je hoofdprogramma, behalve als je een professional bent.
Gebruik andere programma incidenteel voor speciale bewerkingen na het exporteren van de gewenste foto’s vanuit Picasa. Dan krijg je kopiebestanden in een aparte map en kun je gaan experimenteren zonder je hoofdarchief aan te tasten.
Sla de hoofdstroom van je gewone opnamen op in één map per jaar, behalve als je duizend foto’s per maand maakt. Deze jaarmappen functioneren als een dagboek van je leven.
Importeer nieuwe foto’s meteen vanuit je camera of geheugenkaartje of vanaf cd in Picasa en sla ze allemaal op in de map voor het actuele jaar, behalve als het een paar speciale opnamen zijn voor een meestal tijdelijk doel.
Bekijk deze nieuwe foto’s zorgvuldig op ‘volledig scherm’ en markeer de slechte met een ster om ze daarna definitief uit je bibliotheek te kunnen verwijderen.
Corrigeer de rest voor kleine, maar storende opnamefouten zoals “rode-ogen” (soms), scheef-stand (vaak), wegsnijden van storende zaken langs de randen (meestal), helderheid-contrast-kleur (soms) en scherpte (zelden). Speciale effecten (bijvoorbeeld sepia) moet je vermijden. Het typen van onderschriften kan verstandig zijn, maar is optioneel (ze maken zoeken gemakkelijker).
Maak kleine veranderingen in de volgorde om een aantrekkelijker diavoorstelling te krijgen en her-nummer de serie dan automatisch door een startnummer zoals 2008-712 in te typen (optioneel).
Wijs de foto’s toe aan reeds in het verleden gemaakte albums of maak er een nieuw album voor (bijvoorbeeld voor een recente vakantie). Trefwoorden die op de namen van je albums lijken kunnen worden toegevoegd, maar dat is optioneel (ze maken zoeken gemakkelijker).
Nieuwe faciliteiten voor gezichtsherkenning kunnen je helpen om albums en filmpjes van geliefde personen te maken en het is helemaal aan jou of je de in jouw foto’s gevonden gezichten namen wilt geven.
Je bent nu klaar om van je recente opnamen te genieten via een perfecte diavoorstelling.
Alle andere klussen zoals het maken van een aanvullende back-up, het branden van een cadeau-cd, afdrukken of bestellen van afdrukken, uploaden naar Picasaweb, artistieke experimenten (alleen na exporteren) kunnen nu van start gaan.
De beloning van deze werkwijze is dat je een mooie en overzichtelijke fotoverzameling krijgt waarvan je veel plezier zult hebben en waarmee je met groot gemak allerlei extra’s kunt doen.
Picasa of Photoshop
Foto bewerken
Foto effecten
Fotoprogramma vergelijken
Zwartwit met Photoshop
Belichting bewerken
HDR fotografie
Poster printen
Adobe Photoshop Elements
Cursus Adobe Lightroom
Zwart wit fotografie
Foto bewerken grappig
Beheer van foto's
Digitaal fotoalbum
Google foto’s
D data -> diafragma
Online foto bewerken
Foto bewerken met Nikon Capture NX-D
Picasa downloaden
Optimaliseer afbeeldingen voor het web met Photoshop.jpg)
Culinaire fotografie: tips voor de mooiste foodfotos