Soorten objectieven / lenzen

Standaardobjectief

Het standaardobjectief heeft ongeveer dezelfde beeldhoek en levert hetzelfde perspectief als het menselijke oog. Deze beeldhoek is ongeveer 50 graden diagonaal. Het standaardobjectief kan ook anders worden omschreven: de brandpuntsafstand van het standaardobjectief is dan gelijk aan de diagonaal van het projectievlak.

Vaste objectieven

Digitale camera’s met vaste objectieven zijn vaak van een standaardobjectief voorzien. En dat ligt ook voor de hand, aangezien het perspectief en de beeldhoek bij uitstek geschikt zijn voor algemeen gebruik.

Allerlei onderwerpen kunnen met succes worden gefotografeerd, niet alleen landschappen, gebouwen en groepen, maar ook mensen en mensen die samen een gebeurtenis vormen. Met het standaardobjectief kunnen zelfs portretten worden gemaakt. Bij close-ups zal echter vertekening optreden, wat erg hinderlijk kan zijn. Andere eigenschappen hangen sterk van de constructie van het objectief af.

Triplet

Afgezien van de meniscus, één enkel lenselement dat wel in boxcamera’s voorkomt, is het triplet de goedkoopste constructie. Op camera’s met vast objectief wordt echter meestal een objectief gemonteerd dat verbeterd of vierlenzig triplet wordt genoemd. Dit objectief geniet vooral bekendheid onder de naam Tessar-type, naar het Tessar gedoopte objectief dat in 1902 door Carl Zeiss op de markt werd gebracht. Objectieven: Tessar type

De doorsnede van het Tessar-type is in figuur 3.4 getekend. Het bestaat uit vier elementen, waarvan er twee zijn gekit, zodat het uit drie groepen is opgebouwd. Mits ze met de vereiste zorg zijn vervaardigd, zijn het heel goede objectieven, vooral gezien de betrekkelijk lage prijs. De lichtsterkte kan echter niet bijzonder groot zijn. Met f 2,8 is het maximum wel bereikt, terwijl f 3,5 niet zelden beter is. De beste resultaten worden behaald tussen f 5,6 en f 11.

Vierlenzige tripletten

In navolging van de terecht heel populair geworden Tessar, eindigen de namen van vierlenzige tripletten vaak op –ar: de Elmar van Leitz, de Xenar van Schneider en de Rogonar-S van Rodenstock zijn alle Tessar-typen. Gauss type objectief

Juist in het standaardobjectief kan vrij gemakkelijk een grote lichtsterkte worden verwezenlijkt, al is de constructie ervan duurder dan van een vierlenzig triplet. Objectieven met een lichtsterkte van f 1,2 tot f 2, die meestal als standaardobjectief bij eenogige spiegelreflexen worden geleverd, zijn zonder uitzondering afgeleide Gauss-typen, waarvan de constructie in figuur 3.5 wordt getoond.

Vaak bestaat het Gauss-type uit zes elementen, waarvan er vier in twee groepen zijn gekit. Van de oorspronkelijk symmetrische constructie werd afgeweken toen bleek dat daardoor een betere correctie voor coma mogelijk was.

Gauss-typen

Reeds bij de royale volle opening leveren Gauss-typen aanvaardbare resultaten, terwijl bij f 4 of f 5,6 het optimum wordt bereikt. In het algemeen vertonen ze, mits zorgvuldig vervaardigd, weinig lens- en afbeeldingsfouten. Talrijke fabrikanten produceren afgeleide Gauss-typen. Enkele bekende zijn de Planar en Soonar van Zeiss, de Xenon en de Componon van Schneider, de Rodagon van Rodenstock, de Nikkor f 1,8/50 mm en f 1,2/50 mm van Nikon, de FD 1,8/50 mm en FD 1,4/50 mm van Canon en de Summicron van Leitz.

Macro-objectieven

Bijzondere vermelding verdienen de zogenoemde macro-objectieven. Dit zijn standaardobjectieven voor kleinbeeldspiegelreflexen. Door hun speciale constructie kunnen ze zonder hulpmiddelen op heel korte afstand worden ingesteld. In de dichtbij- en macrofotografie leveren ze uitstekende prestaties, doordat ze daarop zijn gecorrigeerd. Macro-objectieven zijn minder lichtsterk dan echte standaardobjectieven met dezelfde brandpuntsafstand.